DINH DƯỠNG CHO TRẺ RỐI LOẠN HẤP THU
ĐỐI TƯỢNG
Kém hấp thu là tình trạng trẻ không hấp thu được các chất dinh dưỡng, vitamin và khoáng chất từ thức ăn, dẫn đến thiếu hụt dinh dưỡng, trẻ chậm phát triển và sinh ra nhiều bệnh lý nguy hiểm.
Hội chứng kém hấp thu có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào, ở cả trẻ em và người lớn, thường gặp nhất ở trẻ dưới 5 tuổi, đặc biệt trong giai đoạn bắt đầu ăn dặm.
Theo PGS.TS.BS Lê Bạch Mai, Nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia, Giám đốc Y khoa miền Bắc Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome, hội chứng kém hấp thu nếu xảy ra ở trẻ em sẽ rất đáng ngại. Tình trạng này kéo dài sẽ ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và phát triển của trẻ, có thể khiến trẻ chậm phát triển tinh thần và thể chất, tăng nguy cơ suy dinh dưỡng, suy giảm miễn dịch, dễ mắc bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.
THÔNG TIN CHUNG
Nguyên nhân khiến trẻ kém hấp thu
Theo PGS.TS.BS Lê Bạch Mai, nguyên nhân dẫn đến tình trạng kém hấp thu ở trẻ thường do các yếu tố sau:
– Chế độ ăn uống không phù hợp
- Cho trẻ ăn dặm sớm trước 6 tháng. Giai đoạn này hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện, chưa thể hấp thu được các loại thức ăn. Không nên cho trẻ ăn lòng trắng trứng khi trẻ dưới 6 tháng tuổi, vì trong lòng trắng có nhiều protein sẽ dễ gây dị ứng dẫn đến bệnh chàm, mề đay và các bệnh lý khác.
- Chế độ dinh dưỡng không cân đối: Bố mẹ cho trẻ ăn nhiều chất sinh năng lượng như bột đường, chất đạm, chất béo nhưng ít vitamin và khoáng chất dẫn đến mất cân đối và gây rối loạn kém hấp thu ở trẻ.
– Rối loạn tiêu hóa: Khi ăn thực phẩm không an toàn vệ sinh thực phẩm, trẻ có thể bị rối loạn tiêu hóa dẫn đến tình trạng rối loạn kém hấp thu.
– Lạm dụng kháng sinh: Nhiều bố mẹ có thói quen sử dụng kháng sinh tùy tiện không theo chỉ định của bác sĩ. Tình trạng này làm rối loạn hệ cư trú của các vi khuẩn có lợi trong đường ruột, dẫn đến trẻ dễ mắc các bệnh về đường ruột và làm rối loạn kém hấp thu ở trẻ.
– Thiếu enzym: Enzym do tuyến nước bọt, gan tụy tiết ra giúp hệ tiêu hóa hấp thu thức ăn tốt hơn. Trẻ mắc các bệnh lý về các cơ quan này cũng dẫn đến tình trạng kém hấp thu.
– Thiếu men lactase: có thể gây rối loạn tiêu hóa và không dung nạp đường lactose ở trẻ.
– Mắc một số bệnh lý làm tổn thương niêm mạc ruột: là một trong những nguyên nhân gây nên hội chứng kém hấp thu ở trẻ.
– Phẫu thuật cắt đoạn ruột: ảnh hưởng đến tình trạng hấp thu của trẻ.
Dấu hiệu nhận biết trẻ mắc hội chứng kém hấp thu
Bố mẹ có thể nhận biết hội chứng kém hấp thu ở trẻ dựa vào các biểu hiện sau:
- Trẻ nhỏ đi tiêu phân lỏng, mùi rất tanh. Đối với trẻ lớn, bố mẹ quan sát trong bồn cầu có váng nổi trên mặt nước do mỡ không hấp thu.
- Trẻ xanh xao, ốm yếu chậm tăng cân, suy dinh dưỡng hoặc chậm phát triển chiều cao.
- Trẻ thường xuyên bị đau bụng, chướng bụng hoặc sôi bụng
- Sút cân, mệt mỏi, kém linh hoạt.
- Giảm khẩu vị, chán ăn hoặc không có cảm giác thèm ăn.
- Trẻ có biểu hiện đau cơ, chuột rút do thiếu canxi, thiếu máu do thiếu sắt, đau cơ do thiếu vitamin B1.
- Những trường hợp trẻ kém hấp thu kéo dài có thể phù do giảm protein máu, da khô…
Biến chứng nguy hiểm khi trẻ mắc hội chứng kém hấp thu
Nếu không được phát hiện và xử trí sớm, tình trạng kém hấp thu ở trẻ sẽ dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm:
- Nguy cơ cao bị nhiễm trùng
- Chậm tăng trưởng, suy dinh dưỡng
- Thiếu các loại vitamin cần thiết cho cơ thể dẫn đến thiếu máu, chậm phát triển trí tuệ…
Xử lý và phòng tránh hội chứng kém hấp thu ở trẻ
Khi phát hiện trẻ có triệu chứng kém hấp thu, bố mẹ cần thực hiện đúng theo hướng dẫn của các chuyên gia dinh dưỡng.
- Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng cân đối cho trẻ theo sự hướng dẫn của các chuyên gia dinh dưỡng.
- Bổ sung vi chất dinh dưỡng theo chỉ định.
- Xổ giun định kỳ cho trẻ.
- Tăng cường vận động: Khuyến khích trẻ vận động, tham gia các hoạt động thể chất để tăng sự co bóp của ruột giúp trẻ ăn ngon miệng và tăng quá trình tiêu hóa, hấp thu thức ăn.
